กลับไปเขียนบทความจากการไปฮอลแลนด์ต่อ หลังจากที่หลีกทางให้วันกรรมกรสากลที่ฟินแลนด์มาสองวัน
สิ่งที่ผุดมาในสมอง ณ ตอนนี้ เมื่อนึกถึงฮอลแลนด์ คือ
ประเทศอะไรวะ เกษตรกรรมเหมือนไทย มีกษัตริย์เป็นประมุขเหมือนไทย และมีพื้นที่เล็กนิดเดียว น้อยกว่าไทยตั้ง 12 เท่า และประชากรหนาแน่นต่อพื้นที่มากกว่าไทยตั้ง 4 เท่า แต่ดันเป็นประเทศส่งออกอาหารและดอกไม้อันดับต้นๆ โลก
ก็มาได้ข้อสรุปแบบรวบรัดตรงนี้ว่า ความแตกต่างหนึ่ง คงอยู่ที่ประเทศฮอลแลนด์ส่งเสริมให้คนใช้สมอง
แต่ประเทศไทยส่งเสริมให้คนอยู่กับความเชื่อและการบรวงสรวงอ้อนวอน และ ถ้าคนไทยบังอาจใช้สมองอย่างเสรีเมื่อไร ก็จะถูกประนามและถูกส่งเข้าคุกกันทันที!
ถ้าอยากเห็นประเทศไทยเจริญง่ายนิดเดียว
ส่งเสริมให้คนไทยใช้สมองโดยไม่มีข้อห้ามและข้อจำกัดเถิด ประเทศเราจะเจริญรุดหน้าอย่างรวดเร็วแน่ๆ
* * *
เนเธอแลนด์เป็นประเทศที่เปลี่ยนการปกครองแบบสาธารณรัฐ เป็นวิถีกษัตริย์ใต้รัฐธรรมนูญ เป็นประเทศเดียวมั๋งที่สวนกระแสโลก ที่คืนชีพสถาบันกษัตริย์
แต่คนดัทช์ เขาก็ใช้สมองจัดการการเมืองด้วย จนกษัตริย์และราชินีดัทช์ ต้องรู้จักจัดวางบทบาทและหน้าที่ของตัวเอง และพอเพียงเรื่องการใช้อำนาจ
ไม่ใช่บอกแต่ให้คนทั้งประเทศพอเพียง แต่วังไม่เคยพอเช่นที่บางประเทศอะนะ
กระนั้นสถาบันกษัตริย์ดัทช์ ก็ยังถูกนินทาอยู่ทุกวันเรื่องรวย (บางคนบอกที่สุดในประเทศ) แล้วยังไม่จ่ายภาษีรายได้ และยังใช้งบประมาณรัฐอีก ...
นี่คือประเด็นที่ได้ยินคนดัทช์ บ่นมากที่สุดจากการไปฮอลแลนด์เมื่อสองอาทิตย์ที่ผ่านมา
* * *
ไปฮอลแลนด์มา 5-6 ครั้งนับตั้งแต่ปี 1999 กูไม่เคยได้ยินเพื่อนกูพูดถึงควีนส์เขากับกูเลย ไม่ได้ใส่ใจเลยด้วยซ้ำว่าประเทศฮอลแลนด์มีควีนส์เป็นประมุข
แต่ไปฮอลแลนด์ครั้งล่าสุดเมื่อ 16-23 เมษายนฯ ที่ผ่านมา
เกือบทุกคนพูดถึงเรื่องคิงส์และควีนส์
ก็เพราะมันเป็นช่วงการเปลี่ยนผ่าน เป็นช่วงเทศกาล เป็นช่วงที่พวกเขาเริ่มกังวลกับการเมืองของสถาบันกษัตริย์ เริ่มกำกับให้คิงคนใหม่ต้องอยู่ในร่องในรอย
ความกดดันและตรวจสอบพฤติกรรมคิงและควีนกันทุกแง่มุม จนในช่วงที่ให้สัมภาษณ์สื่อครั้งใหญ่ของคิงและควีนเมื่อคืนวันที่ 18 เมษา (ถ้าจำไม่ผิด)
คิงถึงกับบอกว่าไม่ต้องเรียกผมว่าคิง ให้เรียกชื่อเฉยๆ
ทั้งนี้ช่วงนี้ฮอลแลนด์ ตั้งแต่นักกิจกรรมฮอลแลนด์เพื่อนกู จนถึงคนขับแท็กซี่ พูดถึงสถาบันกษัตริย์ของเขามากเป็นพิเศษชนิดที่ไม่เคยเป็นแบบนี้มาก่อน เพราะมันเป็นช่วงเปลี่ยนผ่าน เป็นการฉลอง เป็นครั้งแรกที่ประเทศนี้จะมีคิงปกครองนับตั้งแต่ปี 1890 ซึ่งอาจจะส่งผลกระทบกับประเทศชาติได้ด้วย
ก็มาดูเมืองไทยตลอด 3 -4 ปีที่ผ่านมา
ที่คนไทยจำนวนไม่น้อยโฟกัสไปที่สถาบันกษัตริย์ ในยามที่ทั้งในหลวงและราชินีป่วยเข้าโรงพยาบาลกันมาหลายปี และหลายเดือน
และการเปลี่ยนผ่านจากรัชกาลที่ 9 ไปรัชกาลที่ 10 ที่มีเค้ามานับ 10 ปีก็ยังไม่ได้ทำกันสักที แต่มีรัฐประหารเกิดขึ้นก่อนเมื่อปี 2006
ก็แน่นอนล่ะที่จะต้องพูดถึง เขียนถึง และวิเคราะห์กันไปต่างๆ นาๆ
จะไม่ให้คนไทยพูดและวิจารณ์เรื่องนี้ในหลายแง่มุม ในร้านกาแฟ ในชั้นเรียน ในหนังสือพิมพ์ ในสื่อทีวี ในเฟบุ๊ค ก็คงจะแปลกพิลึกล่ะนะ!