7 พ.ค. 13 (6)

ว่าด้วยเรื่อง "ฮิตเลอร์มาจากการเลือกตั้ง"
โดย Praphakorn Wongratanawin

ขอบคุณมิตรสหายที่ไม่รู้จักมักคุ้นท่านหนึ่งที่เปิดประเด็นวาทกรรม "ฮิตเลอร์มาจากการเลือกตั้ง" เพื่อบอกว่าเสียงส่วนใหญ่ไม่จำเป็นต้องถูกต้องเสมอไป หรือเพื่อดิสเครดิตการเลือกตั้ง หรือดิสเครดิตใครที่มาจากการเลือกตั้งก็ตาม ดิฉันเองไม่ได้ตามประเด็นนี้เพราะรู้สึกว่ามันไม่มีสาระ
พอถูกถามจึงอึ้ง ๆ เอ๋อ ๆ ไปพักใหญ่

พอดีคนที่บ้านจบประวัติศาสตร์เยอรมันสมัยใหม่ แต่ความที่ประวัติศาสตร์ฮิตเลอร์ไม่ค่อยลงรายละเอียดในหนังสือเรียน จึงหลง ๆ ลืมไปบ้าง วันนี้เขาแอบไปทำการบ้านมาแล้วสรุปความคิดว่า

ประเด็นนี้ก็ได้รับการถกเถียงในวงการ ปวศ และการ รัฐศาสตร์ เยอรมัน โดย Hindenburg ซึ่งเป็นประธานาธิบดีแต่งตั้งฮิตเลอร์เป็น Reich Chancellor ในวันที่ 30 ม.ค. 1933 โดยหวังจะใช้นักการเมืองฝ่ายขวาเป็นฐานสนับสนุนการเมืองอนุรักษ์นิยม คานกับฝ่ายซ้ายอย่าง SPD และ KPD แต่ต้องยุบสภาเพราะไม่สามารถจัดตั้งรัฐบาลร่วมกับพรรคอนุรักษ์นิยม GCP ได้ การเลือกตั้งเดือนมีนาคม 1933 ปรากฏว่า พรรคฮิตเลอร์ชนะและขึ้นสู่อำนาจ โดยมีความเห็นแบ่งเป็นสองฝ่ายคือ

1. ฮิตเลอร์ มาจากการเลือกตั้งตามวิถีทาง ปชต. โดยเป็นการเลือกตั้งครั้งสุดท้ายที่มีพรรคการเมืองหลายพรรคลงแข่งขัน มีการหาเสียง ผู้หญิงมีสิทธิเลือกตั้ง และมีผู้มาใช้สิทธิสูงถึง 88% เมื่อพรรคของฮิตเลอร์ได้เสียง 43% แต่ไม่พอจัดตั้งรัฐบาล จึงร่วมกับพรรคฝ่ายขวาอื่น ๆ จัดตั้งรัฐบาลผสม โดยฮิตเลอร์ได้รับเลือกจากสภาให้เป็นผู้นำประเทศ

2. ฮิตเลอร์มาจากการเลือกตั้ง แต่การเลือกตั้งไม่เป็นประชาธิปไตย เพราะมีการล็อบบี้ การข่มขู่ อุ้มฆ่า และใช้อำนาจเอื้อประโยชน์ตัวเองอย่างเป็นระบบ โดยเริ่มจากการแต่งตั้งฮิตเลอร์เป็น Reich Chancellor โดยวงการ ปวศ ใช้คำว่า Machtergreifung โดยใช้การเข้ารับตำแหน่งของฮิตเลอร์วันที่ 30 ม.ค.เป็นจุดเริ่มต้นการขึ้นมามีอำนาจ มีการจับมือทางการเมืองกับกลุ่มอำนาจเก่าก่อนไวมาร์จะเกิดขึ้น และฝ่ายขวาอื่น ๆ ที่รังเกียจพรรคคอมมิวนิสต์และคนยิว หรือพรรคการเมืองฝ่ายซ้าย หลังจากมีอำนาจ รัฐบาลฮิตเลอร์ออกกฏหมายห้ามการวิจารณ์และชุมนุม (Decree of the Reich President for the Protection of People and State) และกฏหมายลงโทษผู้ทรยศ เช่น ผู้ที่นิยมคอมมิวนิสต์ รักร่วมเพศ ไม่เอานาซี ฟังเพลงต่างชาติ เป็นต้น (Reichspresident's order against the betrayal of the German people) ซึ่งมีจุดประสงค์เพื่อทำลายพรรคคอมมิวนิสต์และสังคมนิยมของเยอรมันโดยตรง

ระหว่างการหาเสียงเลือกตั้ง มีการทำร้ายคู่ต่อสู้ทางการเมือง มีการออกระเบียบให้ตำรวจมีอำนาจจัดการเต็มที่ตามเห็นควร และแต่งตั้งให้การ์ด SS SA และ Stahlhelm ซึ่งเป็นคนของพรรคฮิตเลอร์เข้ามาเป็นตำรวจสนับสนุน ช่วยดูแลความเป็นระเบียบ ตำรวจเข้ามาสลายการปราศรัยครั้งใหญ่ของพรรคคอมมิวนิสต์ ป้ายสีว่าเป็นผู้วางเพลิงรัฐสภา มีการจับกุมและควบคุมตัวไว้ที่เซฟเฮาส์และค่ายกักกัน

การเลือกตั้งครั้งนี้จึงไม่ใช่การเลือกตั้งแบบ free and fair แต่อยู่ภายใต้บรรยากาศเผด็จการ เป็นการเลือกตั้งเชิงสัญลักษณ์เพื่อให้ฮิตเลอร์สามารถอ้างความชอบธรรมในการปกครองประเทศได้ แต่กระนั้นพรรคของเขาก็ไม่สามารถชนะท่วมท้น จึงต้องตั้งรัฐบาลผสมจากขั้วฝ่ายขวา ตัดสิทธิ์ สส จากพรรค KPD และโดดเดี่ยวพรรค SPD จนสุดท้ายเขาสามารถกุมอำนาจในสภาและออกกฏหมายกำจัดศัตรูทางการเมืองและอื่น ๆ ตามที่เราทราบกัน

การเลือกตั้งในเดือน พย. ปีเดียวกันก็มีบริบทคล้ายกัน เพราะพรรคการเมืองอื่นถูกแบน ถูกจับ ถูกคุกคาม มีการออกฏหมายมอบอำนาจเบ็ดเสร็จให้รัฐบาลตัวเอง (enabling act) แบนสหภาพแรงงาน ออกฏหมายห้ามตั้งพรรคการเมืองใหม่ จึงทำให้เหลือพรรคของฮิตเลอร์เพียงพรรคเดียว เมื่อบริบทเอื้ออำนวย ฮิตเลอร์จึงยุบสภาและจัดการเลือกตั้งใหม่ในเดือน พย. 1933 ในวันเลือกตั้ง SS ได้บริการนำฐานเสียงมาส่งถึงคูหาเลือกตั้ง มีการแขวนสัญลักษณ์นาซี มีการข่มขู่ ผลการเลือกตั้ง พรรคของเขาได้คะแนนเสียงท่วมท้น มีผู้มาใช้สิทธิกว่า 90%

ความเห็นในข้อสองได้รับการยอมรับในวงวิชาการมากกว่า แม้แต่ใน ปวศ เยอรมันฉบับทางการ ก็จะใช้คำว่า การเลือกตั้งเชิงสัญลักษณ์ การเลือกตั้งจอมปลอม (Scheinwahl) เพราะบรรยากาศการเลือกหาเสียงและเลือกตั้งไม่เอื้ออำนวยให้พรรคอื่นสามารถแข่งขันได้โดยเสรี การล็อบบี้ และข่มขู่คุกคาม ทำให้ไม่สามารถกล่าวได้ว่า ฮิตเลอร์มาจากการเลือกตั้งในความหมายของ free and fair election ได้เต็มปาก

คนที่บ้านฝากบอกว่า การเอาการเลือกตั้งไทย หรือผู้นำทางการเมืองไทยไปเปรียบกับฮิตเลอร์นี่ถือว่า ปัญญาอ่อนมาก เพราะบริบทต่างกันมาก และการจะอ้างอิงอะไร ควรอ่านและวิเคราะห์ให้รอบคอบก่อนว่า วงวิชาการเขาไปถึงไหนแล้ว การอ้างสุ่มสี่สุ่มห้า มันจะทำให้คนพูดไม่น่าเชื่อถือ

ปล. แค่เล่าสู่กันฟัง ผิดถูกอย่างไร ท้วงติงกันได้นะคะ ขอแต่อย่าด่ากันหยาบ ๆ

สุดท้ายเอา สารคดีภาษาเยอรมันมาฝาก เกี่ยวกับเลือกตั้ง 1933 ถึงฟังไม่รู้เรื่อง แต่เอาแค่ดูภาพนี่ ก็เกิดอารมณ์ร่วมแล้วล่ะค่ะ

http://videokatalog.msn.de/Gesellschaft/Geschichte/video-1933-Reichstagswahlen-im-M%C3%A4rz-Adolf-Hitler-M%C3%A4rz-Reichstagswahlen-Machtergreifung-47083.html